Dinsdag 12 Juni 1945. Oos : Als we ons opstellen is het nog donker, maar na een uurtje begint het licht te worden.

Dinsdag 12 Juni

De nacht komen we goed door, om drie uur worden we opgesteld op de weg. Dan maar wachten. Van auto’s is niets te zien. Met roken en schaken korten we de tijd. Het is koud, en telkens vallen er een paar druppels. Als we ons opstellen is het nog donker, maar na een uurtje begint het licht te worden. We hangen wat rondom de wagen, en laden tenslotte de veldbedden af, waarop we gaan zitten. Het is koud, en we vervelen ons. Geruchten zijn niet van de lucht, de auto’s zijn steeds in aantocht of al gearriveerd, maar er komt geen beweging.

Met schaken en poepen gaat tenslotte het ene uur na het andere voorbij. Het vertrouwen in het vertrek begint te minderen, en om een uur of vier gelooft nog maar een enkeling in het vertrek. Er komt veel wind, en het stof waait in de ogen en maakt je ontoonbaar. De zieken liggen in dekens gewikkeld naast de weg. Zelf ga ik ten slotte ook wat slapen, en als ik wakker wordt is er al bekend dat we waarschijnlijk niet meer weggaan.

We trekken terug naar de stal. Na iets gekookt te hebben gaan we, om een uur of negen, slapen, en na een paar minuten slapen we allemaal vast; hetgeen geen wonder is. We zijn doodmoe. Er breekt een ontzettende donderbui uit.

Om drie uur gaat de wekker af. Het regent. We blijven liggen, er is bericht gekomen dat we niet vertrekken. We slapen de klok finaal rond. Om één uur sta ik op. Wat eten, schaken, slapen.

Jan : 

Dinsdag 12 Juni 1945.

Om kwart voor drie werden we door een Reveille uit onze halfdommel wakker geschrikt. Toen opladen en ons groepsgewijze langs den weg opstellen. Het was een koude beweging, en bovendien vielen we om van de slaap.

…

Om den tijd wat te dooden heb ik mijn eerste spelletje schaak gespeeld in Berlijn, met Hans Bornewasser. Natuurlijk verloren. Met wat dommelendmee werd het al gauw 12 uur. Toen kwam er ineens een paniek: een of andere Rus kwam plotseling de berm opgeklommen een maakte drukke armgebarendin de richting van het kamp. De helft van de aanwezigen voelde hierdoor de goede Nederlandsche kuddegeest wakker worden, en begon onder begeleiding van een slagregen naar het kamp te laveren. Er is nu eenmaal geen grooter oud wijf dan een Nederlander in een kudde. De andere helft bleef rustig staan, vooral toen de aan iedere groep toegewezen Rus verzekerd had: “Hier warten Maschine gleig kommen”. Niettemin trokken er hoopen mensen weg die later één voor één weer terugkwamen. Enfin, zoo zijn we den dag doorgesukkeld, totdat, eindelijk ’s avonds om half zes, het langverbeide bevel kwam: “Alles inrukken!”. Morgen zouden we verder zien. Als weden werd aangeven, dat de wagens in de revisie moesten vandaag, en dat die revisie langer geduurd had dan voorzien was.

…