137
Berlijn 9 Maart 1945
Lieve P. M. en L
Daar gaatie maar weer, brief no
137 naar huis! Eerlijk gezegd sta ik paf van mijzelf dat ik maar weer iedere
week een brief volklets. En dan nog elke keer hoop heb dat binnen kort niet
meer hoeft! De oorlog gaat steeds maar door, het einde komt dichterbij, maar is
er nog steeds niet. Het ziet er zelfs naar uit dat er binnenkort twee fronten
tussen ons zullen komen, en dan duurt het zéker nog lang voor ik thuis kom.
Maar, genoeg hierover, voor de brief thuis is zal de toekomst wel weer radicaal
veranderd zijn denk ik.
We zitten op de fabriek en thuis
in de koude tegenwoordig. Aangezien het weer vriest is het niet leuk, in het
lab varieert de temperatuur tussen zes en tien graden Celsius. Gelukkig heb ik
mijn dikke trui, en dik wol ondergoed hier, zodat ik het uit kan houden. Het
probleem thuis is veel moeilijker, in verband met het koken. De gastoevoer is
sinds het laatste bombardement stopgezet, en er zijn geen kolen meer. We hebben
een el kookplaat, maar die gaat steeds kapot, en we mogen hem ook niet
gebruiken. De electrische energie is erg schaars, vandaar dat we ook elke avond
twee uur in het donker zitten. De levensmiddelen worden ook schaarser, en in
restaurants kun je nog slechts bij uitzondering behoorlijk eten. Het grappige
is, dat alles zo plotseling gaat. Wat bij ons jaren duurde, gebeurt hier in een
week. Zo hebben we deze week in de fabriekscantine geen aardappels, we krijgen
alleen groente, met wat vlees. Maar ik heb gelukkig goed gezorgd, de ernstige
tijd die we tegemoet gaan op dit gebied, hoop ik goed te doorstaan. Deze week
heb ik ook voor goed schoeisel gezorgd, waarmee ik de wereld kan rondlopen als
het moet! Zulke dure schoenen heb ik in vredestijd nooit gekocht!
Eergisteren hebben we in stilte
het éénjarig bestaan van de Spreekrans herdacht, en ik moet zeggen dat ik blij
ben dat we bij de eerste lezing niet geweten hebben dat het nog meer dan een
jaar zou duren hier. De Spreekrans is klein geworden, maar we hebben niet
minder plezier in de voordrachten. Wel worden de onderwerpen moeilijker te
kiezen. Jan de Boer heeft de vorige week een voordracht gehouden over diamant,
die zeer interessant was. Jullie hebben toch de afschriften van de verslagen
goed opgeborgen? Ik ben zeer benieuwd naar deze collectie, en ik hoop dat we de
andere verslagen ook nog veilig thuis krijgen.
Vaak moet ik, als ik aan jullie
denk, ook denken aan die mop van “’t gaat goed”. Jullie herinnert je nog wel,
die mop die de toestand in 1950 beschrijft. Ik geloof dat het er al erg op lijkt
bij jullie, het is alleen wat sneller gekomen dan men verwacht had. Deze week
heb ik een brief van Lily ontvangen, die me erg veel plezier heeft gedaan. Ik
heb erg lang niets van mij lieve zusje gehoord, en gelukkig brengt deze brief
(afgezien van de algemene narigheid) alleen maar goeds. Maar Lily moest me
beloven haar verloving niet afhankelijk te stellen van zoiets onbepaalds
als de datum van mijn terugkomst, want die kan wel zéér lang uitblijven. Ik
vind het aardig dat je aan me denkt, hoor, Lily maar het is beter zulke dingen
van tevoren niet vast te leggen.
Deze week gaan we weer anders
werken, hoor ik juist. We hebben een tijd lang Vrijdags en Zaterdags vrij
gehad, (en Zondag ook) , deze week werken we per dag een uur minder, maar
moeten Vrijdag wèl komen, Zaterdag tot twaalf uur. En de volgende week krijgen
we Woensdag een halve dag vrij, en Zaterdag werken. De werktijden veranderen
steeds, daar raken we al aan gewend.
Mijn vrienden maken het allemaal
best. Het wordt wel veel moeilijker het contact te bewaren. Zondag zijn we nog
naar een concert geweest, waar ik mijn lievelingsconcert gehoord heb: het
bekende vioolconcert van Bach. De zaal was niet verwarmd, maar ik heb toch
zelden zo van een concert genoten.
Het ziet er vandaag weer héél erg
naar uit dat dit de laatste brief zal zijn die ik naar huis schrijf voorlopig,
maar ach, ik kan haast niet geloven dat er ooit nog een eind aan deze oorlog
komt. Hoop, moed en vertrouwen, misschien kom ik nog wel eens thuis.
Veel liefs
Oswald
Deze brief komt pas in augustus 1945 in Utrecht aan.
Het kan ook zijn at het BWV 1042 geweest is maar op YouTube begint deze uitvoering met reclames die men al dan niet toepasselijk kan vinden maar in deze context beslist niet gepast.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten