Berlijn 5 juni 1944
85
Lieve Paps Mams en Lily
We zij weer met een nieuwe maand
begonnen, en ik mag dus weer wat brieven schrijven. Natuurlijk weet ik weer
niet waar ik zal beginnen met mijn verhaal, om dan straks aan het einde van
mijn brief te merken dat ik langzamerhand een aardige kletskous ben geworden.
Edzard Engelkens b.v. schrijft twee brieven in de maand, geen kaarten, en zit
dan nog uren te staren over een wijd-beschreven velletje papier, zonder te
weten wat hij schrijven moet! Gisteren heb ik de brief van Paps van 27 Mei
ontvangen en ik heb me daarover poep boos (excusez le mot) moeten maken. Denken
jullie je eens even in: Ik sloof me daar uit photo’s te maken en te zorgen dat
de ouders ze te zien krijgen en daar is de enige reactie, dat ze allemaal schrijven
dat we (de respectievelijke zoons) er mager uit zien! Het ergste is echter dat
jullie er ook aan mee doet. Mijn lichamelijke conditie is beter dan de laatste
jaren, terwijl ik van ingewand stoornissen geen last meer heb. Zoals jullie nog
wel weten had ik daar veel last van, het laatste jaar in Holland, door de grote
hoeveelheden aardappelen. Alleen na die periode van zware bombardementen, van
de winter, heb ik moeilijkheden gehad, maar die waren kennelijk van nerveuzen
aard. Laat ik jullie overigens in vertrouwen zeggen dat jullie er beslist stuk
voor stuk slechter uit zien dan ik, daar ben ik van overtuigd, maar jullie zìen
het alleen niet. Zoek maar eens een paar oude photo’s op en vergelijk. Maar
genoeg hierover. Het masker is wel goed niet? Ik vind het een leuke
liefhebberij, al is het inderdaad wat luguber. Zo; nu eens zien wat er nog voor
nieuws te vertellen is. Eerst Paps even vertellen dat kunsthars een onderdeel
is van wat men onder kunststof verstaat: n.l. de hardende kunststoffen, bv phenolhars.
De thermoplaste stoffen vallen daar dus niet onder. Mijn aanstaande voordracht
zal wel vol met germanismen zitten, daar maak ik me geen illusies over. Het is
nu eenmaal niet te doen germanismen te vermijden als je op dit gebied de
Hollandse uitdrukkingen niet kent.
De vorige week was voor mij erg
druk. Dinsdagavond “Spreekrans”, Woensdag een concert van Schlusmus, Donderdag
een bezoek bij een vrouwelijke dominee, (goede kennis van Ad den Besten),
Vrijdag naar het “kabaret der Komiker”, (helemaal niet zo geweldig grappig,
Berlijnse humor), Zaterdag naar prof. Borris (waarover ik vroeger al sprak,
voordracht over muziekgeschiedenis). Ja, ik moet even adem halen, en dan ga ik
iets uitgebreider de Zondag bespreken. Om half acht sta ik op en ga op een holletje
naar de Staatsopera, om daar kaarten te halen voor de opera “Salome”. Een
uurtje in de rij staan en dan maar weer naar buiten, de puinhopen in. Ik heb
jullie al geschreven hoe de, onze, staatsopera als door een wonder gespaard is
gebleven, de bommen zij er allemaal net naast gevallen. Na kaarten te hebben
bemachtigd voor Salome en de Rosenkavallier, zoals gezegd, de puimhopen in, en
naar de Dom. De koepel is uitgebrand, en er wordt dienst gehouden in de kelder,
in gezelschap van de Hohenzollerns. De preek was uitstekend, en het geheel zeer
indrukwekkend. Het is een merkwaardige gewaarwording als je je indenkt dat de
rest van je familie in Utrecht naar Lecornu zit te luisteren. Ik hoop dat ik
toch maar weer binnen afzienbare tijd bij jullie zit. Dat ik geen verlof krijg
vind ik niet zo erg, het moet maar meteen het einde van de oorlog zijn vind ik.
Anders krijg je weer die problemen met het teruggaan. Maar ik was nog bezig
over mijn Zondag. Na de kerkdienst op een holletje naar huis. Als we hier zo “eventjes”
de stad in gaan, is het toch altijd een reis van een half uur met de trein, ± 20 km . Je hebt hier twee
vervoermiddelen, de ondergrondse, voor het verkeer in het centrum, en de S
Bahn, voor het verkeer naar de voorsteden. Het eerste is een ongelukkig, het
tweede een practisch vervoermiddel. Helaas is het tegenwoordig steeds druk, en
’s avonds is er slechts een 20-minuten dienst. Vorig jaar was dat nog 10
minuten, en op de spitsuren 5 minuten. Het verkeer A’dam - Utrecht heeft men
zich vroeger ook zo voorgesteld geloof ik. Electrische treinen die snel
optrekken, en klein zijn, zodat er een frequente dienst kan rijden. Maar ik
dwaal af van mijn verhaal. Thuisgekomen een reistschotel met spek klaargemaakt,
alles nog extra van de bombardementen. Om twee uur weg naar Jan Egberts, die
dienst heeft, d.w.z. hij moet thuis blijven voor een eventueel ingrijpen. Ik
heb geconstateerd dat hij een bloedgroep bepaalde, en we hebben verder samen
wat in de zon gezeten en een pijpje gerookt. Om vier uur moest ik al weer weg,
naar de Staatsopera maar weer, om de Troubadour te zien en te horen. Ja, wat
zeg je eigenlijk van een opera, ik heb hem gezien of gehoord?
Zoals gewoonlijk was het weer erg mooi. Na afloop met Jan de Boer en Bob nog
een eindje gewandeld en toen maar weer naar huis en naar bed. Dit was weer een
Zondag, en jullie hebt geen idee hoe snel het wéér Zondag is. Ik verveel me
geen moment, er is bij mij altijd tijd te kort. Ook op de fabriek, op Zaterdag
b.v. kom ik niet klaar met mijn besognes. Vorige week hebben Jan en ik b.v. de
sproei installatie geprepareerd, om eventueel een douche te kunnen nemen, maar
dat is wel een beetje te brutaal. Dan moet het eerst erg warm worden. Het glas
van mijn horloge is kapot, en ik heb toen zelf maar een kunststof glas gemaakt,
hetgeen goed geslaagd mag heten.
Vrijdag zag ik vanuit de trein hoe
een groep geëvacueerde kinderen door de moeders in ontvangst werd genomen. De
kinderen waren wild van vreugde als ze hun moeder ontdekten. Het was erg leuk
om te zien, ik stel me voor dat ik zelf net zo blij zal zijn bij mijn
thuiskomst.
Grand-père krijgt nog een tweede
pakje “Aplona” toegestuurd, dat gaat vandaag weg. Jan de Boer stelde voor dat
we in het vervolg samen een brief moeten sturen, omdat we toch ¾ van de tijd
bij elkaar zijn, samen naar de fabriek, samen werken, samen eten, samen naar de
opera, kortom, altijd samen.
Ik heb nog enkele dringende
wensen: een slipover, een dictaatcahier, stopwol en zijde voor kousen, want de
kousen stopperij gaat langzamerhand mis. Vandaag gaat er weer een paket naar
huis, de zeeppoeder valt toch in de smaak, hoop ik? Het is in ieder geval beter
spul dan jullie krijgen. Een pakje met vooroorlogse zeeppoeder is voor Nel. Het
boek “Geokosmos” is voor Paps, verjaardagscadeau, al is het wat vroeg. Voor
Lily en Maarten zoek ik ook, maar ik heb nog niets gevonden. De brief is al
weer vol. Veel liefs, de scheiding zal wel niet lang meer duren, ik begin hoop
te krijgen.
Oswald
Geen opmerkingen:
Een reactie posten