Deze brief is van Klaas {vermoedelijk Booy} aan ene Jan. Over Oos wordt in de derde persoon geschreven en ook
paps komt er in voor, respectvol Mijnheer de Bruin genoemd. Hoe dit geschrift
in de verzameling van Oos terecht gekomen is kan niet vastgesteld worden maar
brieven werden wel onderling uitgewisseld. Mogelijk is hij per ongeluk bij Oos
in het stapeltje geraakt en nooit teruggegeven. Ze bevat een goede beschrijving van de sfeer en wat er in Holland gaande is en wordt daarom hier bij geplaatst.
Krommenie, 21 Mei
1944
Beste Jan,
Zondagmorgen, einde Mei: alles is
guur buiten, ik ben bezig de kachel aan te maken, de lucht is grijs, egaal
bewolkt, en het ziet er naar uit, of het zo nog lang zal blijven. Zo, dat haast
de lust je vergaat om op verbetering van het weer te hopen. En zo is eigenlijk
de stemming hier ook. Ieder snakt naar het einde van dit heidens moeilijk te
dragen wachten op de beslissing: en met het verlopen van de Meimaand verdwijnen
meer en meer de verwachtingen. Toen ik twee maanden geleden alweer hier heen
kwam, was ieder ervan overtuigd, dat er binnenkort wel een invasie komen zou.
Nu taant dat alweer. Je schreef, dat ik nu wel zou horen tot de groep van “over
drie weken hebben we het einde”, maar die is hier niet zo talrijk. Het merkwaardigste
echter is, hoe in het clubje vele figuren van alle gebeurtenissen weinig
invloed hebben ondervonden. Ik ben een middag bij Jaap geweest. Die leidt niet
alleen het zelfde leven als voorheen, maar is in oordeel en opvatting nog net
zo zelfverzekerd. Heeft weer een behoorlijke aanloop en komt weer niet aan zijn
werk toe. Tim verscheen ook, gezonder en blozender dan ooit. Roelof is nog even
bang om erin te lopen. Wonderlijk zo’n wereldje op zichzelf. Ik zou me echter
maar niet druk meer maken als ik jou was, over hun oordeel over jou en ons.
Daan heb ik, waar ik ook kwam, steeds dezelfde indruk van gekregen. Ieder is
blij dat je terug bent en over ’t heengaan wordt niet gesproken. In Amsterdam ben
ik een keer bij Mijnheer de Bruin geweest. Die had van Oswald altijd de indruk
gekregen, dat hij zich daar opperbest wist te handhaven en zich daarmee
verzoend. Van de mogelijkheid dat er in Mei weer verloven gegeven zouden
worden, heb ik nooit iets geloofd, al hebben de kranten hier een bericht uit
Het Volk daarover gepubliceerd. Het zal voor jullie ook wel niet zo’n grote
verrassing zijn geweest. Jan Hijmans kwam de vorige week hier, samen zijn we
bij Zonneveld geweest, waar ze dachten dat Jan weer in Berlijn zou zijn. Je zit
nu wel lelijk alleen, maar ik geloof dat Kees en jij er samen nog van maken wat
mogelijk is. In het begin kon ik niet naar Bussum gaan, na vier weken blijkt de
zin daaraan echter wel verdwenen. Je kunt dan zo weinig nieuws meer vertellen.
Jan Hijmans zei me dat je moeder geen zin had om in ’t bed te blijven en dat je
je daar dus geen zorgen om hoefde te maken.
Kees zal je wel vertellen dat ik
het kind van Henk al bewonderd heb. Henk is op en top ambtenaar. Maakt zich erg
boos op houthandelaren, die met hun voorraadopgave en … knoeien. Als grondig
mens had hij alle litteratuur over voornamen uit de bibliotheken en heel
Nederland geraadpleegd om zijn keuze te rechtvaardigen. Maar daarin weinig
steun gevonden. Ze hebben een aardig huis daar in Zuid vlak aan de rand van de
stad, en kunnen zicht met de inventaris redden, al ontbreekt daar natuurlijk
nog van alles aan, wat ze met lenen hebben aangevuld. Ko is nu van het
laboratorium vandaan en wacht thuis . Z kan hij zijn theoretische achtergrond
inhalen. Het bevalt hem best, al was de verandering wel wat plotseling.
Noord Holland is de laatste 14
dagen erg veranderd, we worden nu beschermd door de Landwacht, die aan veel
gesmokkel een eind heeft gemaakt en nog steeds overal arrestaties verricht. Ik
denk, dat we daar een permanente bezetting van krijgen. Zo sta je hier alle
dagen … Nel heeft haar schriftelijk eindexamen achter de rug. Dat was niet
bepaald een oorlogsexamen, vrij moeilijk, over mondeling is echter nog maar
weinig bekend, alleen zal het wel laat in Juni worden. ik ben ingeschakeld in
de productie en behandel zeer vele konijnen en ouder huisvee. Dat hier in
steeds grotere hoeveelheden ter genezing verschijnt. Vader heeft zich ver
bazend goed ge houden al die maanden. Maar laat zich nu wat steun wel
aanleunen. Dat komt hem wel toe ook .
Tika heeft haar werk nu weer wat
meer in de buurt, zodat we elkaar meer kunnen zien dan in ’t begin. Dat was
toen wel moeilijk na zo’n lange scheiding. Ze is best en je moet met Oswald en
Jan de groeten van haar hebben. Maar laten we hopen dat we jullie ook nog
spoedig hier mogen verwelkomen
Tot schrijfs
Klaas
Geen opmerkingen:
Een reactie posten