Dinsdag 8 Mei 1945. Oos : Twee jongens maken bezwaar, het was hun band. Met enige wellust heb ik ze gezegd: “Dass gibt’s nicht mehr!”

Dinsdag 8 Mei 1945

Brood bakken voor de reis. Zwaar werk.

Tap en Piet Witteveen vertrekken met een stel andere Hollanders, en ze maken voor de deur van het lager een dergelijk tumult, dat de aandacht van iedereen op het lager gevestigd wordt. Er komt een trek voorbij. De Russen zien ons lager, en staan plotseling boven. Met veel moeite probeer ik duidelijk te maken dat we pas morgen gaan omdat een kameraad ziek is. Jaap is namelijk teruggekomen, vermoedelijk door de a.s. schoonouders buiten de deur gezet. Zijn hoofd is opgezet, de wond is gaan etteren.

De Russen blijken voor rede vatbaar, ze doen erg ruw, maar kunnen ook vriendelijk zijn. Ze maken ons duidelijk, via Sophie als tolk, dat we hier weg moeten, als we blijven moeten we werken. Net als de Duitsers! Per slot van rekening gaan ze weg, en laten ons met rust. De Fransen zijn woedend op de Hollanders, die de zaak met hun stomme gedoe voor de deur aan het rollen gebracht hebben.

Bij de trek die voorbij komt is Berto van Dijk, die schielijk het lager in schuift. Hij is op de fiets, en heeft geprobeerd naar het Westen te komen. Verder dan Tiergarten ging het helaas niet, toen werd hij bij een trek gestopt. Door het relletje voor de deur kon hij ontsnappen. Hij sluit zich nu aan bij ons en is erg blij tenminste niet alleen naar huis te moeten. In een Durchgangslager alleen zonder vrienden, dat is niets. Van Witkop weten we dat alles in orde is. Als we de tweede portie brood aan het kneden zijn, komt plotseling Portegies aanzetten, met zijn vriend de bakker. Hij is dezelfde gebleven, altijd rustig en bedaard. De zaak in Schöneberg is geplunderd, zijn koffers met een kapitaaltje aan eigendommen van hem, zijn verdwenen. Ik kon het niet laten te lachen, uit leedvermaak. Hij heeft ook tot het laatste toe onder vuur gelegen, daar bij de bakker. Hij werkt in de bakkerij.

Vanmiddag gaan we een karretje organiseren, omdat we toch weg moeten uit het lager. Precies twee jaar in Berlijn, 9 Mei kwamen we hier aan! Bij het organiseren van het karretje wil ik een binnenband van een auto meenemen. Twee jongens maken bezwaar, het was een band van hen. Met enige wellust heb ik ze gezegd dat die tijd voorbij was: “Dass gibt’s nicht mehr!”

Berto is een gezellige vent om mee samen te wonen geloof ik. Hij is direct huiselijk maar geeft je geen kans even uit te rusten en je dagboek te schrijven.

Morgen op weg naar huis! Als we eerst maar eens hier weg zijn, dan zal de rest ook wel komen. Er rijden al weer treinen over Alex en Friedrichstrasse.

De beambte die in 1943 de "Arbeitskarte" van Oos gemaakt heeft, had wel een zeer vooruitziende blik. De kaart is geldig tot vandaag:

Jan : 

Dinsdag 8 Mei 1945.

Vandaag is ons lot besilist. Dank zij een stommiteit van eenige Hollanders uit het lager die al naar Friedrichsfelde vertrokken, en met veel lawaai hun wagen met koffers op te laden stonden voor de deur, werd de aandacht van een aantal voorbijkomende Russen op ons lager gevestigd. En dus kwamen er een paar soldaten naar binnen, die ons er zonder formaliteiten uit wilden gooien. Dank zij een Tsjechische werkster konden we ons gelukkig verstaanbaar maken, en het lukte ons tenslotte hen te overreden, ons tot morgenmiddag respijt te geven. Dat viel dus nogal mee. En dus sloegen we aan het ordenen van onze zaakjes; wat niet veel tijd in beslag nam, daar we practisch alles klaar hadden.

Een vriend van Oswald, Bertho van Dijk, een medische student uit Weissensee, kwam opeens aangefietst, en sloot zich bij ons aan. Hij wilde vandaag op eigen gelegenheid op de fiets naar huis gaan, maar was vanuit Weissensee slechts tot Tiergarten gekomen. Daar werd hij teruggestuurd, en omdat hij nu eenmaal geen zin had, het avontuur Friedrichsfelde alleen te gaan beleven, was hij maar eens komen kijken of wij er ook nog waren.

In de ziekenhuizen Weissensee en Herzberge hebben ze enorm huisgehouden onder de zusters, de Russen. Maar ze hadden dan ook eerst een grooten voorraad wijn en cognac gevonden. In ieder geval is bijna iedere zuster meerdere malen verkracht, één zelfs 36 keer (dit is geen fantasie, ik sprak later een ooggetuige!). In het Oskar Ziethen ziekenhuis hebben ze nadat de Russen hun lusten op de zusters botgevierd hadden, 10 soldaten laten ophangen, om tenminste de eer van de Russische krijgsmacht op te houden. Maar wanneer ze drank in hun lijf krijgen worden het beesten, en dan is geen enkele vrouw voor ze veilig.