Zondag 19 November 1944. Oos : Een tafeltje bij het “raam”, d.w.z. bij het kleine ruitje dat in het dichtgetimmerde raam open gelaten is.

Zondagmorgen 19 November 1944

Verjaardag van Jan de Boer. Het cadeau, de taart hebben we gisteren al gegeven, verder niets.

Antenne aangelegd, en daarna met Jan naar de tent “Marquart” op de Kurfürstendam. V. Duren staat al buiten te wachten en we veroveren in dit restaurant een tafeltje bij het “raam”, d.w.z. bij het kleine ruitje dat in het dichtgetimmerde raam open gelaten is.

Daarna ga ik door naar Rahmsdorf. Langs de Müggelsee gewandeld, een wandeling die altijd aardig is. Afscheid genomen van de Müggelsee, ik ben vandaag optimistisch, ik denk dat de oorlog gauw afgelopen is! Het grote offensief in het Westen is nu begonnen, stond er in de krant. Verder is het prachtig warm weer, heldere lucht enz. alles gunstige omstandigheden voor een offensief. De beslissing moet toch wel snel vallen. Twee weken verder, dan weten we meer.

Bij Roselaar eerst geen gehoor. De “Bijbelkring” in het kapelletje was nog niet afgelopen. De Hollandse gereformeerden e.d., een stel aardige jongens, maken voorbereidingen voor het kerstfeest. Groenhart is hoofdman. Bij Roselaar krijgen we, in kleine kring, van Dr Eichler wat te horen over het geloof. Een aardige lezing, die eerst dreigde mis te lopen, naar mijn smaak tenminste. Le Cornu zou er van gesmuld hebben. De wetenschap is zover dat er weer  laats is voor het geloof. Relativiteitstheorie. De spreker is een aardig manneke dat ik graag als chef zou hebben. We moeten helaas halverwege het debat weg, omdat we anders niet om 8 uur binnen zijn.

Thuisgekomen vind ik een briefje van Jan. Hij heeft wat biscuit en een doosje sigaretten klaar gelegd voor de vertrekkende collega’s. Ik doe er mijn portie bij. Later eten we met Bob, en de drie vertrekkers, Gerard, Bas, en Wart, de taart verder tot een goed einde. Het is erg genoeglijk. Bloemen op tafel van Frau Lisurek, ter gelegenheid van de verjaardag. Ik geloof dat we aan dit afscheid een onvergetelijke herinnering zullen hebben. We kijken elkaar aan, schudden elkaar de hand, en begrijpen niet wat het wel betekent.

Voor de Spreekrans is dit een harde slag. Wart schenkt aan de Spreekrans een bierpul.

Jan : 

Zondag 19 November 1944. 

Mijn verjaardag is werkelijk onvergetelijk geworden. Heel iets anders dan verleden jaar toen ik alleen thuis zat in Schöneweide.

…

Twee dingen waren er die een schaduw wierpen over dezen dag: de gedachte hoe ze het thuis hebben – er stond in het “Volk” dat in de Euterpestraat 20 man doodgeschoten zijn -, en het vertrek van de drie, morgen. Er gaat ook nog een Fransman uit het lager (in totaal zijn het 28 Man) mee, die bij het Arbeitsfront te weten was gekomen dat ze naar Dortmund zouden moeten, om aan bruggen te werken. Direct in het frontgebied dus. Ik vrees, dat we de menschen wel afschrijven kunnen.

…

We hebben het nog gehad over de hechte vriendschapsband, die de Spreekransgesmeed heeft. Ward betoonde zijn spijt, dat hij niet eerder was toegetreden. Het doel is dus volkomen gelukt. Nu moeten we alleen zien, dat we volhouden, want de Spreekrans heeft een niet onaanzienlijke aderlating gehad.

…