Dinsdag 19 Sept.
Vandaag begint de dag al weer
slecht. Als je de krant leest ben je al meteen in een dermate rotbui, dan hoeft
er verder niets te gebeuren. Het dringt langzamerhand tot ons door: de oorlog
is in Holland gekomen, en er blijft weinig van ons landje over. Als de gemalen
niet werken, en de mijnen niet leeggepompt worden enz, dan is ons landje naar
de verdommenis. Het is treurig maar waar. Ik leg me er al bij neer, dat ik mijn
leven verder zelf zal moeten opbouwen, en zelfs geen huisvesting meer van
anderen te verwachten heb. Alles gaat kapot.
Gelukkig de hele middag aan de
wals gestaan en het werk van Hoffman gedaan, zodat de middag gauw om was.
Het Wehrmachts bericht vertelt van
nieuwe landingen uit de lucht in Holland, en een doorstoten van het Zuiden uit
tot Eindhoven. De opzet is dus, de aanval om de Westwall heen te leiden, langs
Arnhem ongeveer. De eerste stoot is dus al gelukt. Arm Holland, wat zal er veel
kapot gaan. De gevechten liggen op het ogenblik in Limburg precies in het
mijnengebied! Niets blijft er deze oorlog over. In plaats dat ze de oorlog op
de kortste manier in Duitsland brengen en daar verder vechten, gaan ze in
Holland vechten.
Om zeven uur kamermuziek avond in
de Staatsopera. Eerst wordt een septet, in Es dur, van Beethoven gespeeld. Ik
kan er niet goed in komen. Midden in dit stuk krijg ik plotseling een enorme
morele kater, als ik bedenk hoe het thuis misschien alles wel is. Dat ik ze
misschien nooit terug zie, al die me dierbaar zijn. Levensgroot zie ik het voor
me, dat ik thuis ruïnes vind, en dat Paps me vertelt dat Mams omgekomen is op
de een of andere manier. Als ik dan bedenk dat er Russen zijn die al 5 jaar
onder mijn omstandigheden leven, word ik weer wat rustiger. Wat zal er weinig
overblijven van D. Ik voel nu zelf pas weer goed, wat de haat een woordje mee
kan spreken. Iedere stad wordt verdedigd, ieder huis, alles. En dus gaat ook
alles kapot. Een hopeloze positie wordt niet na een eerlijke strijd met een
ruiterlijk erkennen van de nederlaag besloten, neen, de laatste man zal daar
sneuvelen, met het laatste huis in rook opgaan. De laatste oorlog die er ooit
bestaan heeft.
In het Rijnland worden
verschillende steden geëvacueerd. De mensen die achterblijven worden beschouwd
als saboteurs. Russische opvatting.
Schlusnus zingt enkele niet
overbekende liederen. Het lied “der Wanderer” is prachtig, en het heeft ons in
deze tijd veel te zeggen. Ik probeer het te pakken te krijgen, en plak het dan
in. Na de pauze het Divertimento No 17 K.V. 334 van Mozart. Het menueto en het
rondo zijn erg bekend.
Jan:
Dinsdag 19 September 1944.
…
Het weermachtsbericht vanmiddag
luidde de pech in. Resultaat een enorm zwartgallige bui. Holland gaat naar de
bliksem, of er moet een wonder gebeuren. Dan functioneerde het tramverkeer
slecht. 7 trams moest ik laten voorbijgaan, met het gevolg, dat ik geen tijd
meer had thuis om me te scheren, en met een baard van twee dagen naar de
Staatsopera moest. En als klap op de vuurpijl kreeg ik nog een pakje van huis. Ik had al bange voorgevoelens over peren,die er waarschijnlijk in zouden
zitten. Toen ik het afhaalde, bleek de heele bodem nat te zijn. Enfin ik heb
het buiten het station Friedrichstrasse op een puinhoop gedeponeerd, en heb het
open gemaakt. Ik hoefde alleen maar het touwtje open te maken; het pak viel
vanzelf open, en meteen vloog er een geweldige wolk vliegen uit. Ik heb toen
nog even naar een brief gezocht die er echter niet in bleek te zitten, en toen
heb ik het maar gauw alleen gelaten.
Na al deze tegenslag viel het
concert in de Staatsopera dubbel mee.
…
Heikens vertelde ’s avonds, dat hij
in de Friedrichstraase een trein met gevluchte vrouwen uit Straatsburg gezien
had. Ze hadden slechts twee koffers mee mogen nemen, en de rest moeten
achterlaten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten