Woensdag 19 April 1944 Oos : Er is een tekort aan arbeiders en nu moet ik invallen

Woensdag 19 April.

Vanochtend met Ries een verzoek voor verlof opgesteld. Het zal wel nooit zover komen maar enfin. Om acht uur komt de voorarbeider naar me toe en zegt : “Sie stehen mir ab 9 Uhr zu verfügung”. Ik trapte er niet in, (of wel?) en zei direct dat het goed was enz. Er is een tekort aan arbeiders en nu moet ik invallen. Helemaal niet erg voor een keertje, als het maar niet vaker gaat gebeuren. Het oprollen en met talkpoeder insmeren van de oppanolkabel was mijn taak. Vervelend werk. Het deed me denken aan de eerste dagen van mijn verblijf hier in het kabelwerk. Als ik daar nog aan denk, daar boven in het Df gebouw, vierde verdieping, bij de isoleermachine. Dat helse lawaai, de eerste indruk van die Russische meisjes en überhaubt van het vrouwenwerk, en hoe ik toen met hart en ziel probeerde de zaak van de vrolijke kant op te vatten. Ik stond steeds te zingen en keek vrolijk in het rond. Die eerste tijden zijn anders wel zwaar geweest, en als je dan bedenkt dat er andere jongens zijn die het veel zwaarder hadden, en nu nòg hebben. Het is bewonderenswaardig wat die jongens presteren, al moet ik zeggen dat overal het peil wel wat gezakt is. En nu moet ik ook ineens weer denken aan die tocht met een Oekraïner door de fabriek, transportarbeider was ik dus. Toen heb ik voor het eerst gemerkt hoe je kunt bijtrekken. Eerst met een karretje naar beneden, (het is tien uur) Je weet dat je met twee ritten de tijd moet opvullen tot half drie. Naar deze gegevens ga je dan te werk. Langzaam lopen natuurlijk iedere 50 meter uitrusten. Dan voor een lift gaan staan en doen of je gebeld hebt. Na een minuut of tien echt bellen, in de hoop dat er geen liftjongen is. In de kelder van het gebouw van de lakfabriek lag de draad, en het meest naar de Draktfabriek, weet ik nu achteraf! Goed. Voor iedere rit dus vier maal de lift. Verder iedere liftjongen pauze, en die moet je natuurlijk benutten als wachttijd. Enfin, de Oekraïner heeft het zo ver geschopt, dat inderdaad de klok tot half drie was opgeschoten toen we klaar waren. Een maal 1 uur op de lift gewacht. Ten slotte hadden we niet eens tijd meer de kar weg te brengen! Overigens werd er door de mensen die aan de machine staan inderdaad hard gewerkt. Die Russinnetjes die daar hard moeten werken, vaak ontwikkelde meisjes die thuis ook anders gewend zijn, (net als wij) het is wel geweldig zoals die zich er door slaan, en zo vrolijk als ze er onder blijven. Die Russen zijn een merkwaardig volk, zéér interessant. Telkens denk ik weer dat ik Russisch wil leren, maar ik schrik weer terug voor de moeite.

Tot twaalf uur duurde het werk aan de machine, en ik ben direct voor “Erholung” een pijp gaan roken, daarna een brief je gaan schrijven, en gaan eten. Daar kwam ik op het idee ’s middags vrij te vragen vanaf 3 uur, om naar de boekwinkels te gaan, met Jan de Boer mee. Rieß kwam net nog op tijd om me een papiertje te geven.

Dat roken op de W.C. is ook iets bijzonders dat de vermelding waard is. Stel je zo’n W.C. voor, met een twintig à dertig tal mensen, allen rokend, velen twee aan twee op de W.C. bril zittend en verder kletsend en nog eens kletsend. Hoogst zelden een verstandig woord. Verder verschillende talen door elkaar, maar Duits overheerst toch wel. Het record wegblijven van het werk is in de Knorr Brense door een student gevestigd, die 5 uur aan één stuk van zijn plaats is weggeweest. Dit geeft een idee hoeveel tijd er met dit al verloren gaat.

Om drie uur dus vertrokken met Jan de Boer, gelopen naar het station en daarna zo in de buurt naar een boekwinkel, de oogst van Jan de Boer was beter met enkele boeken over wiskunde.

Op weg naar huis nog even in de Bahnhoffstrasse inkopen gedaan bij Egona. Daar was weer eens herrie. De politie werd gehaald, en een paar Ost of Polen werden “ondervraagd” en meegenomen. Er waren n.l. een paar opplakvellen met bonnen gestolen. Die liggen daar te drogen, zó dat iedereen ze gappen kan. Plotseling merkte men dat ze weg waren, en een paar van die jongens werden er van beschuldigd. Ze protesteerden toen ze mee moesten, en kregen toen een klap op het hoofd. Een juffrouw zei direct: ”als ze een zuiver geweten hebben kunnen ze toch rustig meegaan”. Ik kon niet nalaten te zeggen dat dit te véél gezegd was, maar men reageerde niet meer. De conclusie was dat die jongens door het lager verpleegd moeten worden zodat ze niet in de winkels komen. Ze maken misbruik van de vrijheid die hen gegeven is. We willen hierover verder maar zwijgen.

Vanavond een preek van Paans aangehoord over de luchtbescherming, er worden vrijwilligers gevraagd. Verder verwacht Paans zware bombardementen in verband met eventueel offensief. Debatten over het leveren van vrijwilligers door de studenten. Zelf niet aangemeld. Ik doe het in mijn broek als de bommen vallen, en dus ga ik niet nog een taak op me nemen.

Om tien uur naar bed. Vergeten te melden dat het eten bestond uit een maaltje vis waarvan Jan de Boer, Bob en ik een gemeenschapsetentje gemaakt hebben. Het was baars. Eerst hebben we geprobeerd hem schoon te maken, d.w.z. geschikt om te bakken. Dit lukte niet, de schubben wilden er niet af. Toen hebben we hem maar met schub gegeten. De kuit gebakken op een wit boterhammetje was ook erg lekker.

“’t Schetenpotje”

Een episode uit het kamerleven in een barak.

Het laten van winden kan moeilijkheden veroorzaken, ziehier een reglement dat aan deze bezwaren tegemoet tracht te komen.

1.      Iedere “scheet” wordt belast met een boete van 2½ Pfennig. Voor kamerbewoners, 10 Pfennig voor gasten.

2.      Na het naar bed gaan, als de ramen open staan, zijn de scheten vrij.

3.      Er bestaan toeslagen voor grieperigheid, en grofheid.

4.      De opbrengst van de Schetenpot wordt gezamenlijk verteerd door het eten van “Weißkohl-Eintopf”.

Het Tsjechische meisje dat Kokkelkoren (Belg) verzorgde wilde Frans leren.

Eerste les: “Voulez vous coucher avec moi?”

Tweede les: “Je lulle Français”.