Hirschgarten 8-8-‘43 Lieverd wat heb je nóú gedaan!

Hirschgarten 8-8-‘43

Lieve Paps Mams en Lily

Dat was me weer eens een prachtvertoning gisteren. Stel je voor. Deze week een brief ontvangen, waarin aangedrongen werd op het terugsturen van de emballage, in verband met de wanhoopstoestand van Mams in dit opzicht. Ik voelde me diep schuldig, en dus pakte ik alle emballage bij elkaar die ik in de loop van deze drie maanden (drie maanden alweer!) ontvangen heb, bij elkaar, en ik vulde welgeteld zeven formulieren in. Zelfs de lampendoos heeft Mams opgeofferd, merkte ik. Met het pakket ging ik naar de post, en binnen een half uur was ik alles kwijt. Of het allemaal aankomt, weet ik niet, want was nogal druk, en de postbeambte kan wel iets vergeten hebben. In ieder geval staat het adres overal duidelijk op. Ik hoop dat paps de kistjes weer in elkaar krijgt! Maar nu het mooiste: toen ik later een aangetekende brief van paps (van 29 juli)  afhaalde, en las stond er: kistjes terugsturen zou ik maar niet meer doen….. Zoiets kan alleen mij maar overkomen.

14-8-43

De brief van paps van 29 juli heb ik zaterdag ontvangen nadat de “weekly newsletter” weg was, zoals uit mijn relaas blijkt. Zondag ontving ik een brief (V) van Lily, erg gezellig en twee velletjes. Veder heb ik nog een brief van Arike, en hier uit D. bericht van Roelof  en van Arie v.d. Linden. Arie zit ergens aan de Rijn, hij is op het moment dat hij als mil. weg moest, met de Ballast Maatschappij weggestuurd. Hij heeft een baantje als “vertrouwensman”, en moet alle klachten van de Hollanders aanhoren. Hij zit vlak bij de Zwitserse grens. Wat hebben jullie me verschrikkelijk verwend deze week, twee en dan nog wel dermate gevuld met heerlijke dingen, dat ik overtuigd ben dat jullie de voorraad opmaken. Verdeel dit opmaken tenminste over een periode van een jaar, we zullen nog wel wat mee moeten maken.

Van verlofgangers horen we erg optimistische berichten, dat doet ons erg veel plezier, al ben ik overtuigd dat jullie de gevolgen van deze oorlog onderschatten. Maar laat ik niet jullie plezier bederven.

Ik zat er echt over in, al dat lekkers dat jullie stuurden, en dan te weten dat jullie het thuis veel minder hebt dan ik hier. Maar gelukkig heb ik er wat op gevonden. Gisteren heb ik twee kartonnen doosjes gekocht, bestemd voor pakjes voor soldaten, en ik heb in ieder de helft van de rijst en een blikje melk gedaan, zodat het gewicht precies onder de 1 kg  bleef. Vandaag stuur ik deze “Päckchen” weg naar Frankrijk. Zonder formulieren, omdat het onder de 1 kg is, anders wordt het een “Packet” en dan krijg je 7 formulieren! Ik zal zien dat ik elke week zo’n pakje stuur. Ik hoop dat alles goed overkomt, al heb ik zo’n idee dat in Frankrijk wel eens wat vermist zal worden. Het beste stuur ik, geloof ik, melk blikjes en gort en zo, waar Grandpère pap van kan koken. Ook het morele effect kon wel eens groot zijn!

Nu eerst wat over de pakjes die ik zelf ontvangen heb. Zoals ik al in de vorige brief schreef vind ik het erg prettig pakjes te krijgen, maar jullie stuurt te veel. Ik heb mezelf een leefregel voorgeschreven, en daarin passen niet zoveel pakjes. Ik kan het natuurlijk wel op, als ik wil, maar dat is niet de bedoeling. Op het ogenblik heb ik in voorraad: 12 blikjes, 4 pakken haver- en gortmout en een paar zakjes bonen. Dit is wel voldoende voor een poosje. Aan de andere kant wil ik jullie niet te veel remmen, want als er hier iets gebeurt, dan konden we als buitenlanders wel eens niet al te veel te eten krijgen. Trouwens, om op en ander onaangenaam chapieter over te gaan: er is een flinke kans dat we van de kamer af moeten. Ik weet niet of ik er in de vorige brief al over schreef, maar in ieder geval kan ik wel herhalen: algemene tendens is: buitenlanders terug in de barakken (zelf hebben we nog niets gehoord hoor!) waarom dat nodig is, als de stad toch geëvacueerd wordt door iedereen die niet beslist blijven moet, daarover kunnen we slechts gissen.

Nu nog iets over mijn lieve mamsie-pamsie: lieverd wat heb je nóú gedaan! Moet je weten dat mijn witte jas zo vuil is dat ik er eerder de vloer mee zou vegen dan hem aantrekken. Hij is allereerst berucht om zijn lengte, korte witte jassen kennen alleen de kelners hier. Nu werd hij nog vies ook. En ik zei alleen maar steeds: ik wacht op een echte lange witte jas. En wat sturen jullie me nu: een prachtige spierwitte jas, een vrouwen jas die links om dicht gaat, bijna tot op de grond, met een keurige taille er in, en te korte mouwen! Het effect kun je je voorstellen! Nu is dat helemaal niet erg, we lopen er hier uit principe niet normaal bij. Maar dit wordt wel een beetje al te gek. Ik zal de korte jas, waar ik nu aan gehecht ben, laten wassen en dan schielijk weer aantrekken. Thuis moet ik welgeteld drie lange witte jassen hebben, als ik me niet sterk vergis. Één bij de bijen, één op het lab, één in de linker kast, linker bovenhoek (in mijn kamer). Het kan ook zijn dat het er maar twee zijn, en dat er één versleten is. Heb je je misschien vergist? Je kunt zelf je witte jas toch niet missen?

Nu nog wat antwoorden op de brieven, en dan ga ik naar de post.

Vanavond ga ik naar Witteman, noord Berlijn, waar we reünie hebben met Jan, Klaas, enz. bij een vriend van Jan. Ik blijf dan vannacht bij Wim Gijzel en morgen avond (zondag) ga ik naar een concert (v.d. Philharmoniker). Deze week ben ik ook al naar een piano concert geweest, waar ik sonates van Beethoven hoorde. Het is heerlijk muziek te horen, het geeft je idee dat er ook nog absolute waarden bestaan, dingen die niet veranderen al knoeien de mensen nog zoveel. Ik heb wat prof. Fischer een paar preken toegestuurd gekregen, waarvan ik er enkele gehoord heb in de Dom. Ik heb ze gelezen en ik kan wel zeggen dat ze me weer helemaal in de sfeer van thuis gebracht hebben, meer nog dan de brieven. Ik bedoel hiermee, dat we hier vooral moreel zo ver weg zitten. Stel je maar voor, zonder ouders, zonder vrouwen, zonder kinderen, zonder tijd om na te denken over andere dan praktische dingen die direct met het levensonderhoud te maken hebben, en met maar één hoop: zo snel mogelijk naar huis terug.

Maar ik heb eigenlijk geen tijd meer voor deze bespiegelingen.

Phototoestel niet sturen. Ik ben naar het Zweedsche gezantschap geweest en daar heb ik een “Schutzpas” gekregen, die is voorlopig voldoende.

Mijn salaris van 190 Mark wordt nog geplukt,130 à 140 Mark krijg ik in het handje. Postwissel van 100 Mark ontvangen, en gisteren bericht gekregen dat 331,75 Mark gestort is op mij conto. Conto Nr 1399 Depositenkasse Berlin-Nieder Schöneweide kasse 17 van Dresdner Bank, alles in orde dus, alleen vertraagd. De rijst van mams was bevolkt, pas op mams! anders hou je niets meer over. Overigens zag het er goed uit. Stuur als ’t je blieft p. dichloorbenzol (para-dichloorbenzol oftewel motteballen red) voor mij dekens. Wat leuk dat mijn bijen het zo goed gemaakt hebben in verhouding tot de anderen, daar kan ik tenminste mee opscheppen! Was de honing van dit jaar? Photo’s van jullie zijn goed aangekomen, ik heb er uitvoerig over geschreven, maar dan zal de brief wel verloren zij gegaan. De pakjes worden waarschijnlijk in H. al bestolen, ik heb nog nooit iets gemist, en anderen missen iedere keer wat. In mijn bureau ligt nog zo’n adresboekje met alphabet, waarin ik alle adressen van de mensen vrienden hier wilde schrijven, stuur het a.j.b.

Het is hoog tijd weer eens naar de post te rennen.

Veel liefs, ook voor bekenden.

Oswald

Deze brief was bedoeld voor snellere expeditie maar die ging helaas niet door!