Vrijdag 24 November 1944. Oos : Wat een ellende, wat een onbeschrijfelijke ellende wordt er hier geleden.

Alarm nr 165, bombardement nr 35, van 06:55 tot 07:40

24 November

Vandaag eerste Russische les van Anna ( Anna   ) Stepurskaja. “Dein erstes russiscghes Buch”. Een grappig kind is die Anna, echt zo’n ongelikte beer. Ze loopt als een paard, een paardje eigenlijk, en is zo vrolijk en spontaan, helemaal niet verlegen en toch een beetje preuts. Je ziet hier types die je nooit meer zult zien in je leven. Ook de kleding van deze Ost meisjes is een probleem, en een bron van studie op zichzelf. Over het algemeen begrijp je niet hoe ze het klaarspelen met de primitieve middelen zoiets te bereiken.

Vandaag na de wiskunde naar huis, en als we in het station aankomen horen we dat er alarm is. Snel tegen de stroom in naar huis. Als er geschoten wordt gaan we naar de kelder. Frau Lisureck heeft een kind van 1 jaar, een meisje, op bezoek. Ze heeft het niet meer gewaagd met het kind naar het station te gaan, want in het gedrang loop je veel te veel gevaar. Het kind houdt het hele gezelschap bezig. Ik moest natuurlijk direct aan huis denken. Anderhalf jaar oud is nu dat Petertje, en ik ken het kind nauwelijks. Als je met zo’n kind zit te spelen merk je pas wat je allemaal mist hier. In de S-Bahn stond een Ost meisje van een jaar of 18, zwanger. Wat hebben zulke mensen het zwaar. Een mogelijkheid voor haar kind te zorgen heeft zo’n vrouw niet, een primaire levensvoorwaarde voor een moeder is hier niet vervuld. Ze mag blij zijn als ze met de vader mag trouwen, maar ze zullen hier nooit één hoekje hun eigen mogen noemen. Wat een ellende, wat een onbeschrijfelijke ellende wordt er hier geleden. Ellende die niet alleen op materieel maar vooral op geestelijk gebied ligt. Voor dat dit alles weer de wereld uit is, en vooral: voordat de mensheid zover is dat ze niet alleen denkt aan vergelden, van wat eens is gebeurd, zal er nog heel wat water door de Rijn stromen.

Ook na het alarm, bij het afhalen van de bonnen, speel ik nog een tijd met het kind. Wanneer zal ik zover zijn dat ik met mijn eigen kinderen kan spelen? Er vallen wat luchtmijnen in de buurt.

Jan : 

Vrijdag 24 November 1944.

Eindelijk weer eens een alarm gehad. En het was weer goed raak ook. Drie luchtmijnen, vlak in de buurt, met tot gevolg, dat er bij ons in de kamer een hoop scheuren in de muren bijgekomen zijn. De kaart van het Westfront die ik aan de muur heb hangen was voor de helft losgescheurd. Maar het duurde niet lang, van 6.55 - 7.40.

Gek is, dat de luchtmijnen, die ze tegenwoordig gebruiken, geen knal geven. Eerst hoor je een geruis alsof er een groot log ding willekeurig vallend naar beneden komt duikelen (dat kan goed uitkomen, want  het zijn cylindrische bussen, zonder stroomlijnvorm, die willekeurig vallen). Dan, als je denkt: “nu komt het!”, houdt het geluid op. Een seconde of drie stilte en daarna een stoot van de lucht en een klap op je trommelvliezen. En dan wacht je weer op de volgende.