Berlijn – Köpenick 20 Jan. 1944 Brief 34 De koelbloedigheid van vroeger is helemaal weg.

Berlijn – Köpenick  20 Jan. 1944

Lieve Paps, Mams en Lily,

 34

Daar moet ik me nu een grote verandering in mijn correspondentie brengen. Zoals jullie weten mogen wij in het vervolg maar twee brieven in de maand naar het buitenland sturen; dat is dus een grote tegenvaller. Vooral voor Grandpère is het erg, die zal nu voorlopig alleen briefkaarten van mij krijgen. Ik kan hem ééns in de maand een brief van Mams sturen, maar dan krijgen jullie ook maar ééns in de maand een brief van mij. Schrijf maar wat ik doen moet. Briefkaarten zijn gelukkig nog vrij, ik kan dus nog wel elke week schrijven. Laat mams een paar briefkaarten in het Frans schrijven voor Granspère, en ruimte laten voor adresverandering, ik zal dan proberen deze kaarten door te sturen. We moeten nu ook precies op tijd schrijven, zondag avond moet mijn brief klaar zijn, en dan wordt hij Maandag gepost door de Lagerführer. Er mag per brief maar één velletje papier in zitten, ik heb dus maar een groot vel uitgezocht.

Jan in zijn dagboek:

Dondrdag 20 Januari 1944.

Vanavond alarm van 7.05 – 8.30. we maken nu eens alle trappen van alarm door: eerst viel de Deutschland sender uit, toen gingen de lichten op straat uit, vervolgens kwam er melding van de fabriek, dat er vooralarm was, daarna kwam de “offentliche Luftwarnung, en uiteindelijk het alarm.

Het was weer hevig. Continu was er een gerommel van bomexplosies en afweergeschut.

In de kelder was het heel griezelig, de Franschen waren in volle vorm. Ik heb in ieder geval weer een prachtige Fransche uitdrukking geleerd:”tien ton blère”, oftewel: hou je bek {dus zoveel als “ta gueule!”}

…

Het is wel weer vlak bij ons in de buurt geweest, want een van de schoorstenen van Spindler aan de overkant van de Spree, is afgeknapt, dus daar is kennelijk iets tegenaan gekomen. Trouwens ik heb pijn aan mijn trommelvliezen van de luchtdruk.

Oos: Brief 34

21 Jan. ’44 

Gisteren avond is er weer gebombardeerd, en ik kan wel zeggen dat ik langzamerhand ook last van zenuwen begin te krijgen, de koelbloedigheid van vroeger is helemaal weg. Vooral het gevoel dat je er niets aan kunt doen, en gelaten af moet wachten waar of de bommen wel terecht zullen komen, maakt dat je gespannen zit te luisteren of je geen gefluit hoort, en daar wordt je nu precies gek van. Gelukkig heb ik vannacht goed kunnen slapen zodat ik vandaag weer het Heertje ben, maar je verliest alle lust om iets uit te voeren. Zelfs een brief schrijven is te veel gevergd. Hoe is het, ontvangen jullie nu snel bericht over onze gezondheid? En denken jullie er aan dit door te geven aan anderen, het bericht is voor alle ouders bedoeld.

Zondag 23 Jan. ‘44